ΨΗΦΙΣΜΑ
Του Δικηγορικού Συλλόγου Αιγίου, ο οποίος εδρεύει στο Πρωτοδικείο Αιγίου και εκπροσωπείται νόμιμα από το Διοικητικό του Συμβούλιο.
Η ομάδα εργασίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη της Χώρας, στο κατ’ επίφαση συμβουλευτικού χαρακτήρα πόρισμά της αναφέρει σχετικά με το Πρωτοδικείο Αιγίου πως:Στην Ελλάδα λειτουργούν 63 Πρωτοδικεία, τα περισσότερα στις έδρες των Νομών (ήδη Περιφερειακών Ενοτήτων), με εξαίρεση τους Νομούς Αττικής, Βοιωτίας, Αιτωλοακαρνανίας, Πέλλης, Έβρου, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Ηλείας, Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, όπου λειτουργούν δύο Πρωτοδικεία, ενώ υπάρχει και η περίπτωση της Αχαΐας, όπου λειτουργούν τρία Πρωτοδικεία (Πατρών, Αιγίου, Καλαβρύτων).Χωρίς να παραγνωρίζεται η ιδιαιτερότητα της χώρας μας ως νησιωτικής και ορεινής, που προφανώς δικαιολογεί αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (ενδεικτικώς στην Ολλανδία λειτουργούν μόνο 11 Πρωτοδικεία), είναι εμφανές ότι ο αριθμός των πρωτοδικείων είναι υπερβολικός και, αν προσμετρηθούν και τα Ειρηνοδικεία, «εξωπραγματικός». Το χειρότερο όμως είναι ότι τυγχάνουν ανισομερώς κατανεμημένα, αφού αν εξαιρεθούν τα 3 μεγάλα Πρωτοδικεία, τα υπόλοιπα 60 διαχειρίζονται μόλις το ήμισυ περίπου της συνολικής δικαστικής ύλης. Επίσης εμφανίζονται ορισμένα φαινόμενα δυσχερώς εξηγήσιμα με λογικά επιχειρήματα. Πέραν από το προαναφερθέν παράδειγμα των 3 Πρωτοδικείων του Νομού Αχαΐας (αντί μόλις 2 της Αττικής), χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση του Νομού Αιτωλοακαρνανίας των 220.000 κατοίκων, στο οποίο λειτουργούν (εκτός του πολιτικού Εφετείου) δύο πολιτικά και άλλα δύο διοικητικά Πρωτοδικεία (Αγρινίου – Μεσολογγίου), ενώ αντίστοιχα στο Νομό Θεσσαλονίκης (1.100.000 κάτοικοι) μόλις από ένα.
ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ: Αν και ο δεύτερος βαθμός τοπικής αυτοδιοικήσεως (Νομός) έχει καταργηθεί, υπαγόμενος πλέον στην Περιφέρεια, ωστόσο πρόκειται για θεσμό που έχει καταχωρηθεί «ταυτοτικά» στο συλλογικό υποσυνείδητο, ενώ ταυτίζεται ακόμα και σήμερα με την εκλογική περιφέρεια [πλην Αττικής – Θεσσαλονίκης]. Επομένως, μολονότι συχνά οι νέοι οδικοί άξονες έχουν εκμηδενίσει πολλές αποστάσεις, που κάποτε απαιτούσαν πολύ χρόνο να διανυθούν, προκρίνεται η διατήρηση ενός Πρωτοδικείου στην έδρα κάθε Νόμου, αλλά με τη συγχώνευση των περισσοτέρων «διπλών» Πρωτοδικείων, δηλαδή αυτών που βρίσκονται εκτός έδρας Νομού. Εξαίρεση προβλέπεται για την Αττική (λόγω υπερπληθυσμού), για τους Νομούς Κυκλάδων – Δωδεκανήσου (λόγω νησιωτικότητας) και Έβρου (λόγω μεγάλης εκτάσεως και ακριτικού χαρακτήρα). Τα Πρωτοδικεία εκτός έδρας Νομού μεταφέρονται κατά κανόνα στην αντίστοιχη έδρα (π.χ. Κυπαρίσσια σε Καλαμάτα, Γύθειο σε Σπάρτη κοκ), με εξαίρεση ενδεχομένως ορισμένων περιοχών όπου εμφανή πληθυσμιακά κριτήρια ή η καλύτερη κτηριακή υποδομή καθιστούν προτιμότερη τη μη επιλογή της πρωτευούσης ως Έδρας. Στις έδρες των καταργηθησομένων Πρωτοδικείων, θα λειτουργεί Μονομελές Πρωτοδικείο (αυτοτελές ή περιφερειακό). Με δεδομένο πάντως ότι στο Μονομελές υπάγεται το 80% της όλης Πρωτοδικειακής ύλης (σαφώς άνω του 90% σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, αν συνυπολογιστεί και η«ειρηνοδικειακή»), αφ’ ενός η απορρόφηση αυτή δεν θα έχει σημαντική επίπτωση στις τοπικές κοινωνίες, αφ’ ετέρου δεν θα υπάρξει μεγάλη επιβάρυνση σε ορισμένα Πρωτοδικεία που διαθέτουν περιορισμένη κτηριακή υποδομή. Το ζήτημα του Πρωτοδικείου Αθηνών θα εξεταστεί ταυτοχρόνως με τα Ειρηνοδικεία. Με τη συγχώνευση αυτή περιορίζεται ο παραλογισμός της υπάρξεως «προνομιούχων» Νομών, οι οποίοι χωρίς κάποιο ιδιαίτερο πληθυσμιακό ή γεωγραφικό λόγο, διαθέτουν δύο ή και τρία Πρωτοδικεία και μειώνεται, έστω όχι πλήρως, ο αριθμός «προβληματικών» μικρών Πρωτοδικείων, που δεν βοηθούν στην εξέλιξη της επιστημονικής κατάρτισης και στην πρόσληψη κοινωνικών παραστάσεων από τους υπηρετούντες δικαστές και στα οποία, όταν μεν λειτουργούν με πλήρη σύνθεση, οι δικαστές εκδίδουν λίγες δικαστικές αποφάσεις, ενώ, όταν εμφανίζονται υπηρεσιακά κενά εμφανίζεται σημαντική καθυστέρηση στην έκδοση πολιτικών κυρίως αποφάσεων.
Το ως άνω πόρισμα καταλήγει στην πρόταση για ένα Πρωτοδικείο ανά νομό γεγονός, το οποίο απειλεί ευθέως την ύπαρξη του Πρωτοδικείου Αιγίου. Μάλιστα τα επιχειρήματα της ως άνω ομάδα εργασίας είναι έωλα κατά πρώτο διότι ο νομός Αχαΐας έχει ιδιαίτερη γεωμορφολογία, κατά δεύτερον το Πρωτοδικείο Αιγίου είναι σε αναλογία πληθυσμού – υποθέσεων στις υψηλότερες θέσεις στην Ελλάδα (χαρακτηριστικό είναι, πως οι εκδικασθείσες υποθέσεις Μονομελούς Πλημμελειοδικείου ανήλθαν για το περασμένο έτος σε 200 κατά μήνα ενώ αυτές του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου σε 150 κατά μήνα). Η έκταση αρμοδιότητάς του τοπικά καταλαμβάνει από τις μεγαλύτερες εκτάσεις στην χώρα. Κατά τρίτον το επιχείρημα πως η Θεσσαλονίκη του 1.100.000 κατοίκων έχει ένα Πρωτοδικείο είναι παραπειστικό υπό την έννοια ότι το εν λόγω Πρωτοδικείο έχει και τον ανάλογο αριθμό Δικαστών, ώστε να περαιώνονται οι υποθέσεις του. Περαιτέρω, το Δικαστικό Μέγαρο Αιγίου ανακατασκευάστηκε πρόσφατα με κονδύλια από το Εθνικό Πρόγραμμα Επενδύσεων άνω του 1.000.000 ευρώ και θεωρείται από τα πλέον σύγχρονα στην χώρα. Επίσης από την ύπαρξη του Πρωτοδικείου Αιγίου εξαρτώνται και οι δομές του Κτηματολογίου καθώς υπάρχει και έχει συσταθεί στην Αιγιάλεια Κτηματολογικό Γραφείο, στο οποίο υπάγονται όλα τα Υποθηκοφυλακεία της Ανατολικής Αχαΐας.
Επειδή για την σύνταξη του εν λόγω πορίσματος δεν ενημερώθηκε ούτε συμμετείχε με οιονδήποτε τρόπο η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος ούτε ζητήθηκε η γνώμη του Δικηγορικού Σώματος.
Επειδή η εν λόγω επιτροπή παραβλέπει όλα τα κριτήρια, τα οποία εκ του νόμου εξετάζονται για την ύπαρξη και διατήρηση δικαστικών σχηματισμών ήτοι της ύπαρξης Δικαστικού Μεγάρου, της αναλογίας πληθυσμού / υποθέσεων, την ύπαρξη δομών, οι οποίες σχετίζονται με το Πρωτοδικείο Αιγίου, την μεγάλη έκταση, την οποία καταλαμβάνει η τοπική του αρμοδιότητα, στοιχεία τα οποία πληρούνται αδιαμφισβήτητα στο Πρωτοδικείο Αιγίου.
Επειδή η εν λόγω επιτροπή παραγνωρίζει τον ιδιαίτερο γεωμορφολογικό χαρακτήρα του νομού μας, ο οποίος έχει συντελέσει στην ύπαρξη του Πρωτοδικείου Αιγίου και του Πρωτοδικείου Καλαβρύτων.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Καταδικάζουμε καθ’ ολοκληρίαν το πόρισμα της Επιτροπής του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Η ύπαρξη του Πρωτοδικείου Αιγίου αποτελεί απαίτηση όλης της Αιγιάλειας και δεν θα γίνει ανεκτή σε καμία περίπτωση περαιτέρω υποβάθμιση της περιοχής. Αιτούμαστε την απόσυρση του εν λόγω πορίσματος, το οποίο αποτελεί μνημείο προχειρότητας και αγνόησης των προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος για την διατήρηση δικαστικών σχηματισμών.
ΕΚ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΕΣΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΟΜΠΟΤΗΣ
