Βασίλης Μπεκίρης: “5/10/1955 – Ο θάνατος του Πρωθυπουργού Αλ. Παπάγου γέννησε Πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή”

Του Βασίλη Μπεκίρη τ. Υφυπουργού

Ο θάνατος του Πρωθυπουργού Αλ. Παπάγου και τα µεγάλα προβλήµατα που εγκατέλειπε ο γηραιός Στρατάρχης. Οι επίδοξοι διάδοχοι του θανόντος Πρωθυπουργού, Παν. Κανελλόπουλος και Στέφανος Στεφανόπουλος. Η πετυχηµένη επιλογή του Βασιλιά Παύλου στο πρόσωπο του Κωνσταντίνου Καραµανλή και η ευµενής απήχηση του Ελληνικού λαού. Οι αντιδράσεις των υποψηφίων διαδόχων του θανόντος Πρωθυπουργού και η ψύχραιµη αντιµετώπιση της κατάστασης από τον νέο Πρωθυπουργό. Η ορκωµοσία του νέου Πρωθυπουργού και η προσχώρηση όλων σχεδόν των Βουλευτών του Ελληνικού Συναγερµού στον Κ. Καραµανλή. Οι προγραµµατικές δηλώσεις του νέου Πρωθυπουργού και η εξασφάλιση της πλειοψηφίας των 200 από τους 205 Βουλευτές του Ελληνικού Συναγερµού.

Ο θάνατος του Αλ. Παπάγου (4/10/1955) προκάλεσε µεγάλη ανησυχία στον Ελληνικό λαό. Ο νικητής των δυο πολέµων, του Αλβανικού και του Εµφυλίου, δεν µπόρεσε να νικήσει το θάνατο. Και όχι µόνο δεν µπόρεσε να νικήσει το θάνατο, αλλά πεθαίνοντας άφησε πίσω του ένα πραγµατικό χάος. Λίγο πριν από το θάνατό του και συγκεκριµένα πριν από ένα µήνα είχαν συµβεί τα µεγάλα γεγονότα της Κωνσταντινουπόλεως και της Σµύρνης, όπου ο Τουρκικός όχλος επετέθη εναντίον των Ελλήνων, τους οποίους προπηλάκισαν, ατίµωσαν και τελικά έδιωξαν από την Τουρκία. Και ενώ συνέβαιναν αυτά στην Κωνσταντινούπολη, στο Λονδίνο ο έτερος Αντιπρόεδρος Στ. Στεφανόπουλος ευρίσκετο σε Σύσκεψη µε τους Υπουργούς Εξωτερικών της Αγγλίας και της Τουρκίας για το Κυπριακό. Πέρα όµως από τα γεγονότα αυτά, η κατάσταση και στο εσωτερικό ήταν απογοητευτική. Η Κυβέρνηση για µεγάλο χρονικό διάστηµα ήταν ακέφαλη και ο κάθε Αντιπρόεδρος έπαιρνε πρωτοβουλίες, µε αντικειµενικό σκοπό να κερδίσει την εµπιστοσύνη των Βουλευτών για τη διεκδίκηση της ηγεσίας του Ελληνικού Συναγερµού.

Πρέπει επίσης να επισηµάνουµε, ότι οι Βουλευτές εκείνη την περίοδο επισκέπτονταν και τους δύο επίδοξους διαδόχους και έδιναν υποσχέσεις και στους δυο για µελλοντική στήριξη τους στην ηγεσία του κόµµατος. Ο Στ. Στεφανόπουλος είχε κάποιο προβάδισµα έναντι του Π. Κανελλόπουλου, διότι είχε καταφέρει να κυκλοφορήσει κάποιο γράµµα του Αλ. Παπάγου που τον έχριζε αντικαταστάτη του. Βέβαια, η αυθεντικότητα του γράµµατος αµφισβητήθηκε, διότι ο Αλ. Παπάγος εκείνες τις ώρες δεν πρέπει να είχε πνευµατική διαύγεια. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο είχε το προβάδισµα ο Στ. Στεφανόπουλος ήταν το γεγονός ότι προήρχετο από το Λαϊκό Κόµµα, το οποίο µετά τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο ήταν το µεγαλύτερο κόµµα στη χώρα µας. Πάντως, σηµαντικός αριθµός Βουλευτών ακολούθησαν και τον Αχαιό πολιτικό Π. Κανελλόπουλο.

Όµως ο Βασιλιάς Παύλος είχε συνειδητοποιήσει ότι η ανάθεση της εντολής σε έναν εκ των δύο Αντιπροέδρων θα προκαλούσε διάσπαση στον Ελληνικό Συναγερµό. Έτσι, µε µια πετυχηµένη κίνηση έδωσε την εντολή σχηµατισµού Κυβερνήσεως στον τότε Υπουργό ∆ηµοσίων Έργων, Κ. Καραµανλή, ο οποίος ήταν ο πιο πετυχηµένος Υπουργός της Κυβερνήσεως Παπάγου. Η κίνηση αυτή του Βασιλιά ικανοποίησε όχι µόνο τους οπαδούς και τα στελέχη του Ελληνικού Συναγερµού, αλλά και ολόκληρο τον Ελληνικό λαό.

Αξίζει να σηµειώσουµε, ότι ο Κ. Καραµανλής, εκτός του ότι ήταν πετυχηµένος Υπουργός, ήταν και σχετικά νέος σε ηλικία για το αξίωµα του Πρωθυπουργού. Η ηλικία των σαράντα εφτά ετών ήταν πρωτοφανής για τα Ελληνικά χρονικά και το γεγονός αυτό χαροποίησε ολόκληρο τον Ελληνικό λαό, διότι στο πηδάλιο θα ευρίσκετο ένας νέος άνθρωπος, µε άριστες προοπτικές. Σ’ αυτό το σηµείο πρέπει να τονίσουµε ότι η επιλογή του Κ. Καραµανλή ερχόταν σε αντίθεση µε αυτή των Πρωθυπουργών της τελευταίας δεκαετίας (1945-1955), οι οποίοι ήταν υπέργηροι πολιτικοί άνδρες, όπως ο Θεµιστοκλής Σοφούλης, ο Ν. Πλαστήρας, ο Στρατάρχης Αλ. Παπάγος κ.ά. Για το λόγο αυτό η επιλογή του Κ. Καραµανλή έγινε δεκτή µε χαρά και ενθουσιασµό από τη συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού.

Η εντολή σχηµατισµού Κυβερνήσεως στον Κ. Καραµανλή δηµιούργησε µεγάλες αντιδράσεις. Όλοι περίµεναν να συνέλθει η κοινοβουλευτική οµάδα του Ελληνικού Συναγερµού για να εκλέξει τον Αρχηγό στον οποίο εν συνεχεία ο Βασιλιάς θα έδιδε την εντολή σχηµατισµού Κυβερνήσεως. Η διαδικασία αυτή παρεκάµφθη και η εντολή εδόθη στο Σερραίο πολιτικό. Πολλοί τότε υποστήριξαν ότι η ενέργεια του Ανωτάτου Άρχοντος ήταν αντισυνταγµατική. Ο Π. Κανελλόπουλος ξεκαθάρισε αµέσως το θέµα και υπεστήριξε ότι ο Βασιλιάς είχε το δικαίωµα να αναθέσει την εντολή σχηµατισµού Κυβερνήσεως σε οποιονδήποτε, στέλεχος ή µη, του κόµµατος. Μάλιστα, έπεισε τότε και τον Στ. Στεφανόπουλο να µην κάνει δήλωση για αντισυνταγµατική ενέργεια του Βασιλιά. Έτσι, στη δήλωσή του ο Στ. Στεφανόπουλος µιλούσε µόνο για αντικανονική ενέργεια του Βασιλιά. Πρέπει εδώ να τονίσουµε, ότι ο Π. Κανελλόπουλος, παρά την πικρία του, δεν εξεδήλωσε τα αισθήµατά του και µάλιστα παρέστη στην ορκωµοσία του Κ. Καραµανλή ως Πρωθυπουργού.

Από την άλλη πλευρά, ο Κ. Καραµανλής, χωρίς να κάνει καµία δήλωση, απεδέχθη την εντολή και σχηµάτισε την Κυβέρνησή του, η οποία ορκίσθηκε στις 5 Οκτωβρίου του 1955. Η Κυβέρνηση του Κ. Καραµανλή είχε πολλούς νέους αλλά και παλαιούς Υπουργούς. 

Η σύνθεση της νέας υπό τον Κωνσταντίνον Καραµανλή Κυβέρνησης ήταν η εξής: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ Πρωθυπουργός και Υπουργός Εθνικής Άµυνας, ΣΠΥΡΙ∆ΩΝ ΘΕΟΤΟΚΗΣ Υπουργός Εξωτερικών, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α∆ΑΜΟΠΟΥΛΟΣ Υπουργός ∆ικαιοσύνης, ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ Υπουργός Εσωτερικών, ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΓΕΡΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων, ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙ∆ΗΣ Υπουργός Οικονοµικών και προσωρινώς Συντονισµού, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ Υπουργός Εµπορίου, ΛΑΜΠΡΟΣ ΕΥΤΑΞΙΑΣ Υπουργός Συγκοινωνιών και ∆ηµοσίων Έργων, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Υπουργός Γεωργίας, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΟΓΙΑΤΖΗΣ Υπουργός Εµπορικής Ναυτιλίας, ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΟΛΥΖΩΓΟΠΟΥΛΟΣ Υπουργός Εργασίας, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΑΛΛΗΣ Υπουργός παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως, ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ ∆ΕΡΤΙΛΗΣ Υφυπουργός Οικονοµικών, ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΛΙΜΠΡΑΝΤΗΣ Υφυπουργός Εµπορίου, ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ∆ΑΒΑΚΗΣ Υφυπουργός Συγκοινωνιών, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΕΝΤΖΑΣ Υφυπουργός Οικισµού και Σεισµοπλήκτων Νήσων, ΑΝ∆ΡΕΑΣ ∆ΕΡ∆ΕΜΕΖΗΣ Υφυπουργός Γεωργίας και ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΣΑΦΑ∆ΟΣ Υφυπουργός Κοινωνικής Προνοίας.

Η νεοσυσταθείσα Κυβέρνηση έκανε την πρώτη της δηµόσια εµφάνιση στην κηδεία του αειµνήστου Αλ. Παπάγου και έτυχε θερµής υποδοχής από το λαό της Αθήνας.

Για την ιστορία πρέπει να αναφέρω, ότι µετά την εντολή σχηµατισµού Κυβερνήσεως συνήλθε η Κοινοβουλευτική Οµάδα του Ελληνικού Συναγερµού, στην οποία προήδρευσε ο Εµ. Τσουδερός, ως ο αρχαιότερος Βουλευτής. Εκεί ο Στ. Στεφανόπουλος ήταν τροµερά εκνευρισµένος, διότι είχε χάσει το παιχνίδι της διαδοχής και από τους 125 παρόντες Βουλευτές ελάχιστοι τον χειροκρότησαν. Αντίθετα, όλοι οι παριστάµενοι χειροκρότησαν τον Π. Κανελλόπουλο, ο οποίος υπεστήριξε ότι ο Βασιλιάς είχε το δικαίωµα να αναθέσει την εντολή σ’ ένα στέλεχος του κόµµατος και µάλιστα στον πλέον πετυχηµένο Υπουργό.

Αξίζει, τέλος, να αναφέρουµε ότι η εµφάνιση του νέου Πρωθυπουργού στη Βουλή ήταν εντυπωσιακή και µετά τη συζήτηση επί των προγραµµατικών δηλώσεων η νέα Κυβέρνηση εξασφάλισε την εµπιστοσύνη της Βουλής, παίρνοντας 200 ψήφους από 205 που ήταν τότε η δύναµη του Ελληνικού Συναγερµού.

Από τη στήλη “ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ”, στην έντυπη έκδοση 

“ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ” 14/9/2021