Ενδιαφέρουσα η ομιλία του Γεώργιου Πιτσινέλη με θέμα «Μηνύματα από τον Ακάθιστο Ύμνο»

Στο πλαίσιο των εσπερινών ομιλιών, που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, ομίλησε την Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2023, στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως, ο Ελλογιμώτατος κ. Γεώργιος Πιτσινέλης, Επίκουρος Καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας του ΕΚΠΑ, με θέμα: «Μηνύματα από τον Ακάθιστο Ύμνο».

Ο ομιλητής αρχικά αναφέρθηκε στο ιστορικό πλαίσιο, υπό το οποίο συνετέθη ο Ακάθιστος Ύμνος. Εξήγησε γιατί ονομάστηκε Ακάθιστος. Στη συνέχεια έδωσε έμφαση στην ποιητική αξία του Ακαθίστου τόσο ως προς τη μορφή, όσο και ως προς τα ποιητικά σχήματα που χρησιμοποιεί ο δημιουργός του, επισημαίνοντας τις ιδιαιτερότητές του σε σχέση με όλους τους άλλους ύμνους, που είχαν γραφτεί κατά τη βυζαντινή περίοδο.

“Ο Ακάθιστος λόγω της αξίας του προσφέρθηκε ως «δώρο» στην Παναγία, που έσωσε την Κωνσταντινούπολη από τα δεινά της. Το μήνυμα που πρέπει να αποκομίσουμε είναι ότι δεν πρέπει να είμαστε αγνώμονες, να δείχνουμε ευγνωμοσύνη στους ευεργέτες μας και πάνω από όλους στον Χριστό και την Παναγία μητέρα Του, που μεσιτεύει υπέρ ημών καθημερινά στον Υιό της. Επίσης να μην είμαστε εγωιστές, νομίζοντας ότι όσα πετυχαίνουμε, τα πετυχαίνουμε αποκλειστικά με τις δικές μας δυνάμεις. Τα πάντα γίνονται του Θεού συνεργούντος.”

Στη συνέχεια ο ομιλητής ερμήνευσε τους οίκους ζ’, η’ και θ’, οι οποίοι αναφέρονται στην παρουσία των ποιμένων και των μάγων μπροστά στο νεογέννητο Θείο Βρέφος. “Ο ποιητής με τον τρόπο που περιγράφει τα γεγονότα σχετικά με τα πρόσωπα αυτά, θέλει να περάσει τα εξής σημαντικά μηνύματα στους πιστούς, σε όλους μας:

Πρώτον, η πίστη εκδηλώνεται με ελευθερία και προθυμία. Στο κάλεσμα του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων οι πιστοί σπεύδουν να ανταποκριθούν με προθυμία και χαρά, δεν βραδυπορούν, δεν αναβάλλουν. Δεν δυσανασχετούν, δεν βαρυγκομούν, δεν αμφιταλαντεύονται. Δεν επηρεάζονται από δυσχέρειες και εμπόδια. Με το φαναράκι αναζητούν στο σκοτάδι και στις δυσκολίες, όπως οι μάγοι, για να βρουν τον Χριστό, για να ανακαλύψουν το θαύμα Του, τα μυστήριά Του, την αγάπη Του, τη γλυκύτητά Του. Κι όταν Τον βρίσκουν, πρώτοι Του προσφέρουν τα δώρα τους, την αφοσίωσή τους, την αγάπη τους. Όπως πρώτοι οι μάγοι αναγνωρίζοντας τη θεότητά Του, Του πρόσφεραν δώρα. Δεν περίμεναν να δουν κάποια ευεργεσία ή κάποιο άλλο σημάδι της θεότητάς Του και μετά να Του προσφέρουν τα δώρα τους.

Επίσης στους οίκους αυτούς διακρίνουμε κι άλλο ένα σημαντικό μήνυμα. Όταν πιστεύουμε, δεν απογοητευόμαστε όταν διαψεύδονται οι προσδοκίες μας, όταν δεν γίνεται αυτό που περιμένουμε. Οι ποιμένες και οι μάγοι έσπευσαν να συναντήσουν βασιλιά κραταιό, σπουδαίο κι όμως «διαψεύστηκαν»: συνάντησαν ένα «άκακο αρνάκι», ένα αθώο «αδύναμο» βρέφος.

Το ίδιο κι ο δίκαιος Συμεών (ιβ’ οίκος). Περίμενε όλη του τη ζωή για να συναντήσει τον Χριστό, παρακαλούσε τον Θεό να Τον γνωρίσει κι ας πέθαινε αμέσως μετά. Κι όμως ένα βρέφος κράτησε στα χέρια του κι αντί να απογοητευθεί, πίστεψε στη θεότητα του Βρέφους και δοξολόγησε τον Θεό. Έτσι κι εμείς, δεν πτοούμαστε, δεν απογοητευόμαστε σε κάθε δυσκολία ή διάψευση των προσδοκιών μας. Έχουμε πίστη, αισιοδοξία, εμπιστοσύνη στον Κύριο.”

Τέλος, ο ομιλητής ανέλυσε τον στ’ οίκο, που αναφέρεται στον Ιωσήφ. Ερμήνευσε γιατί ο ποιητής τον χαρακτηρίζει σώφρονα, στέλνοντας το μήνυμα στους πιστούς ότι η αμφιβολία, η αμφισβήτηση που εδράζεται, βεβαίως, σε επιχειρήματα είναι αποδεκτή και φυσιολογική. Όμως η πίστη, η επιθυμία να μάθουμε την αλήθεια, τη μόνη Αλήθεια του Χριστού, διαλύει κάθε αμφιβολία και αμφισβήτηση.

Κλείνοντας την εισήγησή του, ο ομιλητής ευχήθηκε όλοι μας, έχοντας πάντοτε κατά νου τους στίχους του Ακαθίστου, να πορευόμαστε στη ζωή μας με πίστη, εμπιστοσύνη, ελπίδα, αισιοδοξία, αγάπη, υπομονή, δείχνοντας ταυτόχρονα έμπρακτη ευγνωμοσύνη στον δωρεοδότη Χριστό.

Μετά το πέρας της ομιλίας, ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως π. Ιωακείμ Βενιανάκης ευχαρίστησε θερμά εκ μέρους του Σεπτού Ποιμενάρχου μας, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Ιερωνύμου, τον εκλεκτό ομιλητή για την πνευματική ανατροφοδότηση, την οποία με τον πρακτικό και ζωντανό του λόγο προσέφερε στους παρισταμένους ακροατές, καθώς μέσα από τους στίχους του Ακαθίστου Ύμνου όλοι μας διδασκόμεθα το ήθος της Παναγίας, το οποίο καλούμεθα να εφαρμόσουμε βιωματικά στην καθημερινότητα της ζωής μας.