Κώστας Βελαώρας – 5η Εντολή

Ήταν μια δήλωση όχι από τις συνήθεις. Δε συμβαίνει συχνά να βγαίνει ένας υπουργός και να αποκαλεί κτήνος τον πατέρα του. Στη γεωγραφία της οικογενειακής εστίας, είναι ένα δράμα, από αυτά που βρίθουν στην αρχαία τραγωδία και έχουν απασχολήσει ζωηρά τις αναζητήσεις της επιστήμης  της Ψυχολογίας. Οι διαλογικές κορυφώσεις ανάμεσα στον βασιλιά  των Θηβών, Κρέοντα, και τον ερωτοχτυπημένο γιο του, Αίμονα, είναι από τις πιο χαρακτηριστικές αναγνώσεις και μνήμες από την εφηβεία μας.

Του Κώστα Βελαώρα

Ο Κ. Πλεύρης – πατέρας του συνεπώνυμου υπουργού – είναι ένας δικηγόρος που προβάλλεται ως ο θεωρητικός εγκέφαλος του Ναζισμού στη χώρα μας. Ο προχθεσινός αποκρουστικός χαιρετισμός εντός του δικαστηρίου ήταν μια από τις αμέτρητες προκλητικές εκδηλώσεις του. Κατ£ εμέ, είναι μια διαταραγμένη προσωπικότητα. Με την εμπειρική λογική ο κάθε Πλεύρης δεν ερμηνεύεται. Τι ακριβώς πιστεύει; Ο ναζισμός δεν είναι ιδεολογία, είναι μια απάνθρωπη βιομηχανία διώξεων και εκτελέσεων, που οι Έλληνες τη ζήσαμε στο πετσί μας και…ξέρουμε τι εστί βερίκοκο.

Τα ολοκαυτώματα στα γειτονικά Καλάβρυτα, στο Δίστομο, στο Χορτιάτη, στο Κομμένο, στο Δοξάτο, στα Ανώγεια, στη Βιάννο, σε εκατό περίπου μαρτυρικές κοινωνίες , με oλοκληρωτικό αφανισμό των αρσενικών (ενίοτε και των γυναικείων) τοπικών πληθυσμών, δεν είναι υποθέσεις, διαδόσεις, υποψίες και θεωρίες. Είναι γεγονότα. Είναι τετελεσμένες πράξεις.

Κλείνουμε 80 χρόνια από τότε, αλλά είναι σα να ήταν χτες. Ο Γιώργης που του σκότωσαν τον πατέρα, η Μίνα που έχασε και τους δυο γονείς της, ο Φάνης που εκτέλεσαν το μισό του σόι, η Ξένη που εισπνέει ακόμα την οσμή του θανάτου, εκατοντάδες χιλιάδες συνέλληνες που ορφάνεψαν από την κούνια τους, είναι δικοί μας άνθρωποι, σάρκα εκ της σαρκός μας.

Τι, επιτέλους, υπερασπίζεται ο Πλεύρης; Δεν το καταλαβαίνω. Με ξεπερνάει. Σε μια εβδομάδα τιμάμε τους πατεράδες και παππούδες που στα βουνά της Αλβανίας κατέθεσαν ό,τι είχε ο καθένας (άλλος την οικογενειακή του καθημερινότητα, άλλος τον ηρωισμό του, άλλος τη φιλοπατρία του, άλλοι τη ζωή τους), για να εξασφαλίσουν του Έθνους τη συνέχεια, για να μην κοπεί το νήμα των διαδοχικών γενεών, και να κρατήσουν ανοιχτό το δρόμο του εθνικού μέλλοντος.

Οι Πλεύρηδες τι θα τιμήσουν στις 28 του Οκτώβρη; Το ιταλικό θράσος, τη φασιστική απαξία, τις ναζιστικές θηριωδίες, τον υπερπληθυσμό των νεκροταφείων; Την αποκτήνωση του ανθρώπου; Μπορεί κάποιος να είναι πνευματικά και ψυχικά υγιής και να συντάσσεται με τους δαίμονες; Απάντηση: μπορεί και παρα – μπορεί. Δε μιλάω για τους πρωτοκλασάτους, για τους πλεύρηδες, που, επαναλαμβάνω, ευρίσκονται σε διαρκές καθεστώς συναισθηματικού πανικού και σύγχυσης, και η σκέψη τους αφορά την παραψυχολογία και τις παραφυάδες της, αλλά άτομα της διπλανής πόρτας, που από άγνοια, από την προπαγάνδα, από αντίδραση, από μια παρεξήγηση, από μια τεχνητή σκηνοθεσία, ή από ένα ψευτοδίλημμα πέφτουν σε μια ογκώδη πλάνη.

Εν πάση περιπτώσει, τα ανωτέρω αναφέρθηκαν υπό μορφήν παρενθέσεως, και επ£ ευκαιρία της προσεγγίζουσας ιστορικής ημέρας, καθόσον εξαρχής η κουβέντα αφορούσε στον πατέρα και υιό Πλεύρη. Για τον πρώτο τα είπαμε: ανατριχιαστικά ασυναίσθητος. Ασυγχώρητος. Α – νο – μο – λό – γη – τος. Και ως πολιτική σκέψη και ως ιδεολογική ανορθογραφία και ως κοινωνική παρουσία. Αλλά και ως πατέρας. Γιατί δε σεβάστηκε ούτε το γιο του, που κατέχει υπουργική θέση, και, λίγη τσίπα αν είχε ο πατήρ Πλεύρης, χωρίς να “προδίδει” τις φρικτές του ιδέες, θα φρόντιζε – μέσα από έναν μέσο δρόμο – να τα σμίξει και τα δύο: και τις σιχαμερές εμμονές του, αλλά και την αγάπη για το παιδί του. Διάλεξε την ακρότητα. Επέμεινε στην αισχρότητα.

Ωστόσο, και η αντίδραση του υιού δε φαίνεται να είναι η ιδανική. Ο πατέρας εξ ορισμού είναι πρόσωπο ιερό. Ο γονεύς είναι πάντα ο γονεύς. Κανείς δε θα ζητούσε από τον υπουργό γιο περαιτέρω εξηγήσεις, αν η δήλωσή του ήταν κάπως έτσι: “Και ως πολιτικός και ως πολίτης διαφωνώ και καταδικάζω ρητά, κατηγορηματικά, οριζοντίως, καθέτως και απολύτως τη συγκεκριμένη εκδήλωση από τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Επειδή, όμως, αυτός συμβαίνει να είναι και ο πατέρας μου, παρακαλώ ας αρκεστείτε σε αυτά”. Ακριβής και σαφής. Ποιος θα τον κατακρίνει; Κανείς. Αντ΄ αυτού, περιέργως, ο υιός, χρησιμοποιώντας τον καταλυτικό χαρακτηρισμό “αποκτήνωση”, προέκρινε να φανεί “βασιλικότερος του βασιλέως”. Έτσι, δεν παρέβη μόνο την 5η Εντολή, αλλά βάζει την κοινή λογική και σε δεύτερες σκέψεις.

Ο νοών νοείτω. Δύσκολες καταστάσεις, δύσκολες εποχές…    

Aπό την εφημερίδα “ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ”